Melly Shum Hates Her Job (1990)

Melly Shum Hates Her Job (1990)

Melly Shum Hates Her Job (1990), foto Toni Burgering

Melly Shum Hates Her Job (1990), foto Toni Burgering


Het kunstwerk

Op de hoek van de Boomgaardstraat en de Witte de Withstraat is het lachende gezicht van Melly Shum inmiddels een vertrouwd onderdeel van het straatbeeld. Sinds 1990 hangt dit billboard van Ken Lum aan de zijgevel van Melly (voorheen Witte de With Center for Contemporary Art), een ongekend lange ‘exposure’ voor een reclamebord.

Hoewel Ken Lum gebruik maakt van de codes van de reclamewereld, is onmiddellijk duidelijk dat het hier niet om een gewoon reclamebord gaat. We zien een foto van een vriendelijk glimlachende Aziatische vrouw die in een kantooromgeving achter een bureau zit. Daarnaast de tekst ‘Melly Shum hates her job’, die de andere helft van het billboard beslaat. Meer is er niet. Normaliter zou een reclamebord een product aanprijzen maar hier moeten we het doen met de mededeling dat Melly Shum een hekel heeft aan haar baan. Maar is dat wel zo? De vrouw kijkt vriendelijk in de camera, terwijl naast haar het woord haat in rode letters van het bord af spat. Foto en tekst vertellen niet hetzelfde verhaal. Welke van de twee is waar?

De billboard-werken van Ken Lum bevatten wel degelijk een ‘boodschap’. Hij maakt de codes van de reclame inzichtelijk. Door de stereotiepe vormgeving van de reclame in te zetten laat hij zien hoe ingesleten onze kijkgewoonten zijn. Automatisch maken we een verbinding tussen woord en beeld en voelen ons aangesproken door de directe taal van het bord. Maar is deze dame wel Melly Shum? Is Melly Shum een bestaand persoon? Omdat er geen telefoonnummer, website, prijs of product op het bord is vermeld, blijft alleen de tegenstrijdigheid tussen beeld en tekst over. In tegenstelling tot reclame roept dit kunstwerk roept slechts vragen op.

Vervaardiging
1990
Verwerving
1990
Locatie
1990, Boomgaardstraat/Witte de Withstraat, Cool, Centrum
Materiaal
Offsetdruk op papier (billboard)
Verwerving
Bruikleen voor onbepaalde tijd
Eigenaar
Kunstenaar/ bruikleen aan Witte de With, centrum voor hedendaagse kunst

De plek

In 1990 had Ken Lum een grote solo-expositie in het kunstcentrum Witte de With (tegenwoordig Melly), waarna hij dit werk in bruikleen gaf aan de Rotterdamse kunstinstelling. Sindsdien hangt het billboard aan de zijgevel, in de loop der jaren is het enkele malen vervangen door een nieuw exemplaar. Eind 2007 is in overleg met Witte de With besloten het werk op te nemen in de Internationale Beelden Collectie. Het werk blijft eigendom van de kunstenaar, in bruikleen aan Witte de With.

Ken Lum

Ken Lum

Ken Lum (1956) is een Canadese beeldhouwer, schilder en fotograaf. Hij groeide op in East Vancouver, als kleinzoon van een in 1908 naar Canada geëmigreerde Chinese familie. Lum studeerde biologie aan de Simon Fraser University en volgde tegelijkertijd colleges aan de kunstfaculteit onder anderen bij Jeff Wall, een kunstenaar van wie ook en werk is opgenomen in de SIR collectie. Lum is werkzaam als docent, curator, jurylid, auteur en conceptueel kunstenaar.

In veel van zijn werk speelt Ken Lum met de combinatie van taal en beeld. In de taalschilderijen die hij in de tweede helft van de jaren 1980 maakte was vooral het letterbeeld belangrijk. Spandoeken, reclamebanieren, uithangborden, overal ter wereld kom je ze tegen: met teksten die niet alleen om te lezen zijn maar door de vormgeving ook een beeld vormen. In een vreemd land is het alleen dat: een woordbeeld dat je niet kunt ontcijferen. Lum baseerde zijn taalschilderijen op deze gedachte, hij gebruikte de vormen en lettertypen van de reclame en maakte er onleesbare werken van, in een niet bestaande taal. Vorm en kleur bepalen het gevoel dat de tekst oproept.

Halverwege de jaren 1980 werd Ken Lum bekend met werk waarin hij portretten combineerde met abstracte logo’s en tekst. Naast elkaar geplaatst hadden de nep-logo’s een bijzondere uitwerking op de portretfoto’s. De mensen op de foto waren niet langer individuen, maar representanten van een merk. Bijvoorbeeld zijn werk met de familie Ollner: een cliché familiefoto met daarnaast in een roodwitte cursieve letter: Ollner. De vormgeving van het totaal en van de letter maakt van het gezin een merk dat huiselijkheid en gezelligheid uitstraalt. Omdat er geen andere informatie bij staat, gaat de aandacht uit naar hoe tekst en beeld op elkaar inwerken. Ken Lums werk stelt vragen over identiteit:In hoeverre bepalen merken de identiteit van de moderne mens? En hoe speelt de reclame daar op in? Die vragen zijn na twintig jaar nog altijd actueel.

Ken Lum werd uitgenodigd voor deelname aan de Biënnale van Venetië van 1995 en 2001, de Biënnale van São Paulo van 1998, en Documenta 11 in 2002. In 2010 organiseerde de Vancouver Art Gallery in Vancouver een omvangrijke overzichtstentoonstelling van zijn werk | klik hier voor zijn website.

Andere kunstwerken