Cascade, een nieuw icoon voor de Coolsingel

In overleg met SIR koos de kunstenaar voor het Churchillplein, het grote verkeersplein, op de centrumboulevard, de kruising Coolsingel/Blaak. Daar zal Cascade van AVL vanaf 6 maart 2010 een permanente plek krijgen op de traverse tegenover het Maritiem Museum.

CASCADE
De acht meter hoge sculptuur is gemaakt van polyester, het materiaal dat bijna als signatuur kan worden opgevat van Atelier Van Lieshout. Achttien op elkaar gestapelde olievaten die als een waterval uit de lucht lijken te komen vallen, vormen samen een monumentale zuil. Uit de levensgrote vaten druipt een stroperige massa, waarin de gestalten zijn te ontwaren van een twintigtal menselijke figuren. Het zijn anonieme wezens, in vaak dramatische poses. Een enkeling klimt omhoog. Vergeleken met de robuuste contouren van de oliedrums zijn de figuren slap en vormeloos. Desondanks vormen deze gestalten een netwerk dat de zuil tot steun dient. Vaten en menselijke gestalten, harde en slappe vormen, zijn met elkaar versmolten tot één geheel.

ATELIER VAN LIESHOUT
Al vanaf het begin vormen de kunstwerken van Joep van Lieshout een belichaming van zijn ideeën over kunst en samenleving: van de gebruiks-sculpturen uit de jaren tachtig en de Mobile-homes uit de jaren negentig tot de vrijstaat AVL-Ville (2001) en het recente SlaveCity (2003-2008). Ook in Cascade ligt een maatschappelijk statement vervat.
Als inspiratiebron noemt Van Lieshout overwinningszuilen, en vooral de Pestsäule in Wenen. Met dit barokke gedenkteken vierde de stad Wenen in 1693 het einde van de grote pestepidemie. In het even barokke Cascade zijn de wolken met engeltjes vervangen door olievaten, tekens van de wereldhavenstad die Rotterdam is. De jubelstemming van de Pestsäule heeft plaatsgemaakt voor een duisterder toonzetting. Het beeld van Atelier Van Lieshout roept associaties op met de huidige economische crisis, met uitgeputte grondstofvoorraden en met het failliet van de consumptiemaatschappij. Het zijn interpretaties die extra reliëf krijgen door de locatie van de sculptuur op de kruising van de Coolsingel en de Blaak; midden in het commerciële en financiële hart van Rotterdam. Behalve deze, door de actualiteit ingegeven duidingen zijn veel andere interpretaties mogelijk, die elkaars tegenpolen kunnen vormen. Of je het beeld ziet als een hedendaagse verbeelding van de ondergang van de mens of als een ode aan de taaiheid van het individu die ondanks alles zijn weg naar boven vindt, wordt aan de kijker overgelaten.

ICONEN VAN DE STAD
In de afgelopen maanden heeft Cascade zijn definitieve vorm en kleur gekregen in de werkplaats van AVL in de Rotterdamse haven. Begin maart wordt het gevaarte per schip over de Maas vervoerd om aan te meren bij de Leuvehaven. Die gebeurtenis roept de komst van een ander beeld in herinnering. Ruim vijftig jaar geleden arriveerde op nagenoeg dezelfde plek Naum Gabo’s beeld voor de Bijenkorf, eveneens per schip. Samen met Zadkine’s De verwoeste stad stond deze sculptuur aan het begin van de internationale beeldencollectie van de stad Rotterdam.
Cascade bevindt zich op een steenworp afstand van beide beelden en zal het tegen deze klassiekers op moeten nemen. Vergeleken met het ondubbelzinnig modernisme van de Gabo en het oprecht beleden humanisme van de Zadkine, is de sculptuur van Atelier Van Lieshout veel minder eenduidig. Cascade ontleent zijn vitaliteit aan de vreemde combinatie van monumentaliteit en een, voor een dergelijk monument onverwacht materiaalgebruik, aan de spanning tussen de bijna abstracte vormgeving en een uiterst directe beeldtaal, aan de mengeling van drama en slapstick. Die eigenschappen verlenen Cascade de potentie om een van de drukste plekken in het centrum van Rotterdam te markeren en de voorbijganger niet alleen visueel te prikkelen maar ook als statement. Cascade heeft het in zich om een icoon te worden.

CONTEXT: MEERJARENPROGRAMMA COOLSINGEL-AS
Cascade van AVL maakt deel uit van het meerjarenprogramma van SIR voor de Coolsingel-as (2009-2012). Ter voorbereiding op de grootscheepse herstructurering van deze stadsboulevard ontwikkelde SIR een programma met tijdelijke en (semi-) permanente kunstprojecten. Hierbinnen wordt de aandacht gevestigd op verleden, heden en vooral de onvoorspelbare toekomst van de Coolsingel en worden de mogelijkheden onderzocht van een nieuwe generatie kunstwerken voor de belangrijkste straat van Rotterdam. In november 2009 opende SIR in dit kader de SIR Cinema, in januari tijdens het IFFR Taneda’s Coolsingel Cube en in april zal de geluidsstudio van Paolo Pivi haar deuren openen op Coolsingel 57. Meer info over het meerjarenprogramma.

TENTOONSTELLING AVL IN BOIJMANS
Van 29 mei tot 26 september 2010 is er een tentoonstelling van Atelier van Lieshout. Een uniek samenwerkingsproject tussen het Havenbedrijf Rotterdam en Museum Boijmans Van Beuningen. Een verlaten onderzeebootloods van 5000m2 de locatie van een tentoonstelling van Atelier Van Lieshout.

Lees meer over Cascade.

IN DE PERS
TV Rijnmond, 13 januari 2010
Radio Rijnmond, 18 en 23 september 2009
Radio Rijnmond, 6 mei 2009
Radio Rijnmond, 23 april 2009

Publicatiedatum: 16/05/2015

Kunstwerken