Naum Gabo

Naum Gabo (1890-1977) is een van de grondleggers van de moderne sculptuur. In plaats van hout, steen en brons paste hij nieuwe, industriële materialen toe zoals plexiglas en plastic. Massa en volume – de peilers van de traditionele beeldhouwkunst – hebben in zijn abstracte, ruimtelijke constructies plaatsgemaakt voor transparantie en een schijnbare gewichtloosheid. Maar wat Gabo vooral ‘modern’ maakt, is dat hij niet de natuur maar concepten uit de exacte wetenschappen koos als inspiratiebron voor zijn kunstwerken.

Naum Gabo wordt wel gerekend tot de Russische constructivisten, hoewel de tijd die hij in Rusland heeft doorgebracht relatief kort is. In 1910 ging hij naar München om aanvankelijk medicijnen en vervolgens techniek te studeren. In die jaren ontdekte hij de kunst, volgde colleges bij de beroemde kunsthistoricus Heinrich Wölfflin en maakte reizen naar Italië en Parijs. Zijn eerste sculpturen ontstonden in het begin van de Eerste Wereldoorlog, toen hij samen met zijn broer, de beeldhouwer Antoine Pevsner, in Noorwegen woonde. Na het uitbreken van de Russische Revolutie keerden beiden in april 1917 naar hun vaderland terug. Daar zochten ze aansluiting bij de Russische constructivisten. In tegenstelling tot de veel politieker ingestelde Tatlin hielden de broers vast aan het kunstwerk als een autonoom, esthetisch object. In hun pamflet dat ze in 1920 aanplakten in de straten van Moskou, stelden ze dat ‘de realisatie van onze perceptie van de wereld in de vorm van ruimte en tijd het enige doel is van onze picturale en plastische kunst’.

Rond 1922 vertrok Gabo uit Rusland en vestigde zich achtereenvolgens in Berlijn, Parijs en Engeland. Gabo werd alom gewaardeerd als een belangrijk vernieuwer van de beeldhouwkunst en had een succesvolle, internationale carrière. In 1946 emigreerde hij naar de Verenigde Staten, waar hij tot zijn dood in 1977 is blijven wonen.