Het kunstwerk
Het werk van het Scandinavische kunstenaarsduo Michael Elmgreen en Ingar Dragset kenmerkt zich door subversieve humor en een oorspronkelijke visie op serieuze culturele vraagstukken.
In opdracht van Sculpture International Rotterdam (SIR) ontwikkelden zij het werk It’s Never Too Late to Say Sorry (2011), waarvan de onthulling samenviel met de opening van de eerste grote overzichtstentoonstelling van het kunstenaarsduo in Nederland: The One And The Many in de Onderzeebootloods in Rotterdam.
It’s Never Too Late to Say Sorry maakt deel uit van het kunstprogramma van SIR voor de Coolsingel-as. Op de Coolsingel staat een belangrijk deel van de Rotterdamse collectie van moderne, internationale kunstwerken. Deze collectie is de afgelopen jaren verder ontwikkeld en wordt ook de komende jaren nog uitgebreid met actuele kunstwerken van internationale allure. Twaalf kunstenaars werden uitgenodigd in te gaan op verleden, heden en toekomst van de Coolsingel. De kunstwerken Cascade van Joep van Lieshout, The Idler’s Playground van Cosima von Bonin en GRRR Jamming Squeak van Paola Pivi zijn inmiddels op de Coolsingel te bewonderen, naast tal van kleinere interactieve projecten.
Hier wordt nu het illustere beeld It’s Never Too Late to Say Sorry aan toegevoegd. Het bestaat uit een zorgvuldig vormgegeven, museale vitrinekast met daarin een gepolijste, roestvrijstalen megafoon op een granieten sokkel. Iedere dag verschijnt er een man bij de vitrine, opent het deurtje, pakt de megafoon er uit en schalt over de Coolsingel: “It’s never too late to say sorry”. Deze performance zal gedurende een jaar vanaf de opening iedere dag herhaald worden om klokslag 12 uur in de middag.
Elmgreen & Dragset werden bekend met een serie werken getiteld Powerless Structures, waarin ze conventies van de stereotype white cube als tentoonstellingsruimte op de hak namen, door galerieruimten tentoon te stellen die op hun kop waren gezet, in de grond verzonken of aan het plafond hingen. Hun omvangrijke, theatrale installaties haken in op de sociale codes van de publieke ruimte van de stad of het museum. Met een kruising van architectuur, design en performance maken ze vervreemdende, ruimtelijke installaties. Tijdens hun spraakmakende deelname aan de Biënnale van Venetië in 2009 toverden zij twee paviljoens om tot een woonhuis van kunstverzamelaars waarin zich macabere taferelen afspeelden. Ze nodigden twintig kunstenaars uit een werk te tonen. Daarmee legde ze opzettelijk een ironische relatie tussen de biënnale als kunstinstituut, de kunstmarkt en de wereld van macht en rijkdom.
Ook It’s Never Too Late to Say Sorry haakt in op de conventies van de kunstwereld. In een vitrine, vaak in steden te vinden als display van winkeliers, staat geen kunstwerk, maar een megafoon waarmee een zowel persoonlijk, politiek, als alledaags appel aan het terloops passerende publiek wordt gedaan. Een ‘powerless gesture’ kun je het noemen. Het beeld is geplaatst voor het voormalige hoofdpostkantoor op de Coolsingel, een grote lege ruimte – met als decor de robuuste, statige panden van stadhuis en postkantoor – waar dagelijks veel mensen langslopen.
Van 28 mei tot 25 september 2011 had het duo zijn eerste solotentoonstelling in Nederland, in de Onderzeebootloods van Museum Boijmans Van Beuningen. Met The One And The Many creërden de Scandinavische kunstenaars een zinsbegoochelende en voyeuristische ervaring met een desolate sfeer die tegelijkertijd humoristische elementen bevatte. De installatie, die uit meerdere elementen bestond, transformeerde de loods tot een uitzonderlijke plek en riep een sterk vervreemdend effect op.
Zie ook de de website van Museum Boijmans Van Beuningen
It’s Never Too Late to Say Sorry from SIR on Vimeo.
TRAILER It’s Never Too Late to Say Sorry from SIR on Vimeo.
Z-FILES XL: Nathalie Hartjes over ‘It’s Never Too Late to Say Sorry’ van Elmgreen & Dragset from CBK Rotterdam on Vimeo.