Paleis Maashaven

Studio Paleis Maashaven 2022
Tussen 19 januari en 20 februari 2022 vond Studio Paleis Maashaven plaats in het gebied tussen Metrostation Maashaven en Het Gemaal op Zuid aan de Pretorialaan. In en rondom Het Gemaal werden een aantal nieuwe en reeds bestaande werken getoond én gemaakt. Studio Paleis Maashaven was niet alleen een manifestatie van voltooide kunst in de openbare ruimte, maar ook een periode en plek voor productie, nadrukkelijk vanuit de verbinding met de lokale context en diversiteit. Voor meer info klik hier.

Paleis Maashaven | 2018 – 2020
Het programma Paleis Maashaven bestreek twee hoofdaders Noord-Zuid, Oost-West in het noordelijke deel van Rotterdam Zuid: van Erasmusbrug naar Zuidplein en van de fietstunnel onder de Maas naar het Feyenoord-stadion, en met name de drie aanliggende wijken Bloemhof, Tarwewijk, Afrikaanderwijk. Metrostation Maashaven en de directe omgeving met de haven vormden het hart van ons gebied.
In (onder meer) deze drie genoemde voormalige arbeiderswijken spiegelen zich de grote vragen af voor Rotterdam in de komende essentiële jaren van transformatie en gentrificatie. Hoe bouwen we met elkaar aan een inclusieve stad en een duurzame wereld? Hier liggen tevens de verantwoordelijkheden en nieuwe inzichten met betrekking tot de publieke ruimte en de mogelijke rol van de kunst daarin. De vele culturen is de rijkdom en eigenheid van dit gebied.

De eerste drie jaar Paleis Maashaven, groeimodel en case study
Met de kennis en ervaring van zeven jaar Coolsingel-programma aan de vooravond van een grootscheepse verbouwing, ontwikkelde SIR vanaf 2017 een duurzaam plan voor de noordelijke wijken van Rotterdam-Zuid. In 2018 vestigde SIR zich ook fysiek op Zuid met een dependance in CultuurWerkplaats Tarwewijk.

De naam ‘Paleis Maashaven’ zweeft doelbewust tussen Volkspaleis, de weelde van het sprookjespaleis, de macht die paleizen vertegenwoordig(d)en. Het schitterende metrostation aan de haven is het hart.
Het is een internationaal langlopend programma geënt op het lokale en in samenwerking met velen – een samenspel van oude en nieuwe werken, experimenten met tijdelijke werken, publieksprogramma, onderzoek, documentaires, essays, lezingen en tours.

Zomer 2020 Presentatie van de eerste drie jaar Paleis Maashaven in House of Urban Arts
In de zomer van 2020 organiseerden we de presentatie van de eerste drie jaar: een internationale tentoonstelling door gastcurator Kris Dittel, presentatie van de diverse projecten en ontwerpen, en de bestaande kunstwerken in het gebied.
Zomer Paleis Maashaven 2020, doen we samen met House of Urban Arts (HUA), een nieuw Huis dat binnenkort haar intrek neemt in de Zwartewaalschool in de Tarwewijk. Hier trekt Paleis Maashaven in met de tentoonstelling met de werktitel ‘Code Switching’. Samen met House of Urban Arts ontwikkelen we een publieksprogramma.

Grondslag, Onderwerp en Gereedschap

Naast de publieke ruimte kozen we voor ‘Taal’ – ‘Het vertalen’ – ‘Onvertaalbaarheid’ als grondslag, onderwerp en gereedschap. Dit wordt ondersteund door drie teksten:
Marinka Steenhuis, ‘Rotterdam Zuid, een onbegrepen utopie’
Dirk van Weelden, ‘Wees geen Vreemde’
Sarat Maharaj: ‘Perfidious Infidelity, The untranslatability of the Other. 
‘Taal, Het Vertalen, Onvertaalbaarheid’. Iedereen, elke groep, gemeenschap, generatie, heeft een eigen, en dus een andere ‘taal’, in de zin van coderingen, waarden, kleding, sociaal gedrag, etc. Iedereen heeft het vermogen om ‘te vertalen’ in de zin van zich te kunnen verplaatsen. Het omvat tevens ‘het onvertaalbare’, waarmee verschil als een complex en fascinerend gegeven in de samenleving omarmd wordt.
Het vermogen en besef van ‘het vertalen’ en van onvertaalbaarheid’ brengt abstracties als inclusiviteit en gelijkheid naar een niveau dat te begrijpen en vooral dat werkbaar is. De mogelijkheid om je tussen de verschillende lokale identiteiten en gemeenschappen te begeven, speelt daarbij een belangrijke rol.
Onderzoeker Joachim Ben Yakoub verwoordde het in zijn essay ‘De gedroomde samenwerking’ als volgt: 
’Als we vandaag spreken over het ‘hier’ spreken we nog steeds over een enkelvoudige lokaliteit tegenover een andere lokaliteit ‘daar’. We moeten echter het ‘daar’ hierheen halen’, zegt hij. We kunnen een nieuwe derde ruimte creëren waarin het ‘daar’ en het ‘hier’ verenigd zijn.

De tentoonstelling met publieksprogramma

mei – juli 2020
De tentoonstelling met de werktitel ‘Code Switching’ werd gemaakt door tentoonstellingsmaker Kris Dittel op de begane grond van de Zwartewaalschool in de Tarwewijk. Paleis Maashaven, Kris Dittel en Indirah Tauwnaar (directeur van HUA), ontwikkelden gezamenlijk het publieksprogramma gedurende deze weken. In de maanden voorafgaand aan de tentoonstelling zorgden we dat er een keer per maand een programma werd aangeboden. Tijdens de tentoonstelling was er wekelijks een voorstelling, workshop, maaltijd, battles, workshops en masterclasses tussen en met alle kunsten en leeftijden.